Künefe (คูเนเฟ)
ถึงแม้อาณาจักรไบแซนไทน์จะล่มสลายมาเป็นเวลากว่าหลายร้อยปี แต่วัฒนธรรม ศิลปะ และอารยธรรมของจักรวรรดิไบแซนไทน์ก็ยังคงมีอิทธิพลต่อดินแดนหลายแห่ง รวมถึงประเทศตุรเคีย (ตุรกี) ที่นำเอาวัฒนธรรมการทำอาหารหลายอย่าง รวมถึงขนมหวาน คูเนเฟ (Künefe) มาพัฒนาจนกลายเป็นที่รู้จักกันจนถึงทุกวันนี้
ต้นกำเนิดอันเก่าแก่ในแอนติออช
ต้นกำเนิดของคูเนเฟสามารถย้อนกลับไปที่เมืองอันทาเคีย (Antakya) ซึ่งตั้งอยู่ทางตะวันออกเฉียงใต้ของตุรเคียในปัจจุบัน เดิมทีเมืองแห่งนี้เป็นที่รู้จักกันในชื่อแอนติออช (Antioch) ในอาณาจักรไบแซนไทน์ ตามตำนานกล่าวว่าคูเนเฟถูกทำขึ้นครั้งแรกในเมืองแห่งนี้ โดยสูตรดั้งเดิมจะทำมาจากข้าวสาลีฝอยเส้นบางๆ (Farklı tel tel buğday) ผสมกับน้ำผึ้งและชีสในท้องถิ่น ซึ่งเป็นส่วนผสมที่เรียบง่ายแต่ให้รสชาติหวานมัน
การพัฒนาในยุคออตโตมัน สู่ขนมหวานชนชั้นสูง
ต่อมาในช่วงจักรวรรดิออตโตมัน คูเนเฟก็ถูกพัฒนาขึ้นมาอีกขั้น โดยชาวออตโตมานได้ยกระดับคูเนเฟ โดยการใช้แป้งรูปแบบใหม่ที่เรียกว่าคาดายิพ (Kadayıf) ซึ่งมีลักษณะที่บางลงคล้ายเส้นหมี่ฝอย ผสมกับชีสและน้ำเชื่อมหวานสูตรใหม่ที่เข้มข้นขึ้น ทำให้ในช่วงเวลานั้นคูเนเฟเป็นอาหารที่ชื่อชอบของสุลต่านและขุนนางชั้นสูง สะท้อนถึงความประณีตและความหรูหราของราชสำนัก
การแพร่หลายและหลากหลายในภูมิภาคต่างๆ
เมื่อเวลาผ่านไป ความนิยมของคูเนเฟก็แพร่กระจายไปทั่วตะวันออกกลางและพื้นที่อื่นๆ ทำให้ในแต่ละภูมิภาคนำคูเนเฟมาพัฒนาให้เป็นเอกลักษณ์ของตนเองมากขึ้น โดยมีการปรับเปลี่ยนส่วนผสมและรูปแบบการนำเสนอ ตัวอย่างเช่น:
ในเมืองกาเซียนเท็ป (Gaziantep) ทางตะวันออกเฉลียงใต้ของตุรเคีย มีคูเนเฟที่ชื่อว่า Antep Künefe ทำมาจากชีส ถั่วพิสตาชิโอบด และคายมัค (Kaymak) ซึ่งเป็นครีมประเภทหนึ่งที่จับตัวเป็นก้อน ทำมาจากนมควาย วัว แกะ หรือแพะในเอเชียกลาง ซึ่งคูเนเฟในรูปแบบของเมืองนี้เป็นที่รู้จักมากที่สุดในปัจจุบัน และมักโรยหน้าด้วยถั่วพิสตาชิโอบดสีเขียวสดใส
ในปาเลสไตน์ (Palestine) คูเนเฟมักทำด้วยแป้งเซโมลินา (Semolina) จึงทำให้มีเนื้อสัมผัสและรสชาติที่เป็นเอกลักษณ์แตกต่างจาก Kadayıf ของตุรเคีย เสิร์ฟพร้อมน้ำเชื่อมที่มักจะผสมน้ำดอกกุหลาบหรือดอกส้ม เพิ่มกลิ่นหอมเฉพาะตัว
สัญลักษณ์ของการเฉลิมฉลองและการยอมรับระดับโลก
คูเนเฟเป็นของหวานยอดนิยมสำหรับโอกาสต่างๆ ในตุรเคีย มักจะเสิร์ฟในเทศกาลเฉลิมฉลอง งานเลี้ยงสังสรรค์ และงานแต่งงาน ซึ่งสะท้อนถึงบทบาทในการเป็นส่วนหนึ่งของวัฒนธรรมและประเพณีที่สำคัญ
ในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา คูเนเฟได้รับการยอมรับในระดับนานาชาติ ร้านอาหารตุรเคียทั่วโลกเริ่มนำเสนอของหวานแสนอร่อยนี้กันมากขึ้น นอกจากนี้ พวกเขายังแนะนำนักท่องเที่ยวและนักเดินทางที่มาเยือนตุรเคียว่าควรลิ้มลองคูเนเฟอีกด้วย ทำให้คูเนเฟกลายเป็นหนึ่งในสัญลักษณ์ทางอาหารที่นักท่องเที่ยวต้องไม่พลาดเมื่อมาเยือนตุรเคีย
ปัจจุบันคูเนเฟยังเป็นของหวานยอดนิยมที่ได้รับการยกย่องว่าเป็นหนึ่งในขนมหวานตุรเคียที่ดีที่สุด ที่โด่งดังไปทั่วโลก ในแต่ละวัฒนธรรมมีการพัฒนาสูตรให้ตอบสนองความต้องการของผู้บริโภค โดยเปลี่ยนทั้งแป้งและส่วนผสมบางอย่าง เช่น ชนิดของชีส หรือการเพิ่มถั่วต่างๆ แต่ทั้งนี้ก็ยังคงไว้ซึ่งเอกลักษณ์ดั้งเดิมของคูเนเฟ คือความหอมหวานของน้ำเชื่อมที่ซึมเข้าสู่แป้งกรอบนอกนุ่มใน และชีสที่ยืดเยิ้ม