Jianbing (เจียนปิง)
ท่ามกลางถนนที่พลุกพล่านของจีน ในทุกๆ เช้าพ่อค้าแม่ค้าจะออกมาขาย Jianbing (เจียนปิง, 煎饼) กันอย่างคึกคัก ทั้งนี้เนื่องจากเจียนปิงเป็นอาหารแบบดั้งเดิมของจีนที่ได้รับการยกย่องว่าเป็นหนึ่งใน อาหารเช้าริมถนนที่ได้รับความนิยมมากที่สุด และเป็นที่รู้จักกันในชื่อ "เครปต้นตำรับสไตล์จีน" วันนี้ Rimping Supermarket จะพาคุณไปเจาะลึกเรื่องราวเบื้องหลังของอาหารเช้าแสนอร่อยจานนี้กันค่ะ
Jianbing คืออะไร? และต้นกำเนิดจากยุคสามก๊ก
Jianbing เป็นเครปรูปแบบหนึ่งที่ทำมาจาก แป้ง (ส่วนใหญ่เป็นแป้งสาลีหรือแป้งข้าวฟ่าง) ที่เกลี่ยบางๆ บนกระทะขนาดใหญ่หรือเตาแบนแบบพิเศษ จากนั้นจะตอก ไข่ ลงไปแล้วเกลี่ยให้ทั่ว ท็อปด้วยส่วนผสมต่างๆ หลากหลาย เช่น ผักชี ต้นหอม ผักดอง และอาจมีส่วนผสมของเนื้อสัตว์อย่าง แฮม หรือเพิ่มความกรอบด้วยแป้งทอดกรอบ (เช่น ปาถ่ง หรือ โหยวเถียว) ปรุงรสด้วย พริกไทย ซอสฮอยซิน และซอสมัสตาร์ด ซึ่งให้รสชาติเค็ม หวาน เผ็ดเล็กน้อย และมีกลิ่นหอมเฉพาะตัว
เรื่องราวของ Jianbing เริ่มต้นใน มณฑลซานตงทางตอนเหนือของประเทศจีน เมื่อประมาณ 2,000 ปีที่ผ่านมาในยุค สามก๊ก (ค.ศ. 220280) ตำนานกล่าวว่าอาหารเมนูนี้ถูกคิดค้นขึ้นโดย Zhuge Liang (จูกัดเหลียง) นักยุทธศาสตร์การทหารผู้ชาญฉลาด เพื่อทำเป็นอาหารมื้อด่วนที่มีคุณค่าทางโภชนาการสำหรับทหารในกองทัพของเขาในยามขาดแคลนภาชนะหุงต้ม
Zhuge Liang สั่งให้พ่อครัวนำน้ำมาผสมกับแป้งสาลีเพื่อทำแป้ง จากนั้นให้นำมาเกลี่ยบางๆ ลงบนโล่หรือกระทะทองแดงที่วางอยู่บนเตาไฟ แล้วตอกไข่ลงไปแล้วเกลี่ยให้ทั่วแผ่นแป้ง ก่อนจะนำส่วนผสมต่างๆ มาเติมลงไป ซึ่งมีทั้ง ต้นหอม ผักชี และผักดอง ปรุงจนแผ่นแป้งกรอบเป็นสีน้ำตาลทอง แล้วพับหั่นเป็นชิ้นขนาดพอดีคำ จนได้มาเป็น Jianbing ที่เรารู้จักกันจนถึงทุกวันนี้
เดิมที Jianbing เป็นที่รู้จักกันในชื่อ Mianbing (เหมียนปิง, 面饼) ซึ่งแปลว่า "แพนเค้กแป้ง" แต่เมื่อเวลาผ่านไป สูตรนี้ก็ได้รับการพัฒนาและปรับปรุง จนกลายมาเป็นที่รู้จักในชื่อ Jianbing (煎饼) ซึ่งแปลตรงตัวได้ว่า แพนเค้กทอด (หรือแพนเค้กที่ปรุงด้วยการทอด/ย่างบนกระทะ)
การแพร่กระจายและความหลากหลายตามภูมิภาค
เมื่อเวลาผ่านไป Jianbing ก็แพร่กระจายไปยังส่วนต่างๆ ของประเทศจีน และถูกปรับให้เข้ากับรสนิยมและความชอบของคนในท้องถิ่น ซึ่งนำไปสู่รูปแบบที่หลากหลายและเป็นเอกลักษณ์ของแต่ละภูมิภาค:
- ในปักกิ่ง: Jianbing มักเสิร์ฟพร้อมกับแป้งทอดกรอบที่เรียกว่า Youtiao (โหยวเถียว) หรือ Baocui (ปอฉุย) ซึ่งเป็นแผ่นแป้งกรอบที่ทอดพิเศษ เพิ่มความกรุบกรอบให้กับเจียนปิงได้อย่างดีเยี่ยม
- ในเซี่ยงไฮ้: Jianbing จะมีรสชาติหวานเล็กน้อย เนื่องจากมีการเติม ถั่วแดงบดและงา ลงไปเป็นส่วนผสม ซึ่งเป็นที่นิยมในหมู่คนท้องถิ่น
- ในเทียนจิน: มักจะเติมธัญพืชหลากหลายชนิดลงไปในแป้ง เช่น ข้าวโพด ข้าวฟ่าง และลูกเดือย ทำให้เจียนปิงมีเนื้อสัมผัสที่แตกต่างและมีคุณค่าทางโภชนาการมากขึ้น
Jianbing ในฐานะอาหารริมถนนยอดนิยมและก้าวสู่ระดับโลก
ด้วยความสะดวกในการพกพาและราคาไม่แพง ในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา Jianbing จึงกลายเป็นดาวเด่นด้านอาหารริมถนนสำหรับคนทำงานและนักศึกษาที่มีงานยุ่ง ทุกวันนี้หากไปเที่ยวประเทศจีน จึงมักจะเห็นเตา Jianbing อยู่ทุกหนทุกแห่งในเมืองที่พลุกพล่าน โดยเฉพาะในช่วงเช้าตรู่ จะมีคิวยาวเหยียดตามแผงลอยที่ปรุงเจียนปิงกันสดๆ ร้อนๆ
ปัจจุบัน Jianbing ได้รับความนิยมเพิ่มขึ้นในหลายประเทศทั่วโลก เช่น สหรัฐอเมริกา สหราชอาณาจักร และออสเตรเลีย เนื่องจากเป็นอาหารที่รวดเร็ว สะดวกสบาย และสามารถปรับเปลี่ยนส่วนผสมได้หลากหลาย เหมาะกับชาวเมืองที่ใช้ชีวิตอย่างเร่งรีบ ซึ่งมีรูปแบบใหม่ๆ เกิดขึ้นมากมาย โดยเติมส่วนผสมที่หลากหลายตั้งแต่แบบคลาสสิกไปจนถึงแบบพรีเมียม:
- ส่วนผสมทั่วไป: มัสตาร์ด ซอสฮอยซิน ซอสพริกต่างๆ แฮม เบคอน
- วัตถุดิบราคาแพง (มักเสิร์ฟตามภัตตาคารอาหารหรู): เช่น ทรัฟเฟิล และคาเวียร์
- ตัวเลือกเพื่อสุขภาพ: นอกจากนี้ยังมีรูปแบบที่เป็น มังสวิรัติ (vegetarian) และ ปราศจากกลูเตน (gluten-free) อีกด้วย โดยใช้แป้งที่ทำจากธัญพืชปราศจากกลูเตนและท็อปปิ้งที่เป็นผักล้วนๆ