Tartar Sauce (ทาร์ทาร์ซอส)
ในบรรดาซอสทั้งหลายจากประเทศฝรั่งเศส ทาร์ทาร์ซอส (Tartar Sauce) ถือเป็นอีกหนึ่งเครื่องจิ้มที่ได้รับความนิยมมากเป็นอันดับต้น ๆ เพราะนึกถึงอาหารทอดทีไร คนส่วนใหญ่ก็จะนึกถึงทาร์ทาร์ซอสที่มีสีขาว เนื้อสัมผัสครีมมี่ผสานรสเปรี้ยวกลมกล่อมที่มาจากมายองเนส และหอมกลิ่นสมุนไพร
จุดเริ่มต้นในฝรั่งเศสและที่มาของชื่อ
การปรากฏตัวของทาร์ทาร์ซอสในอาหารฝรั่งเศสนั้นเริ่มต้นขึ้นตั้งแต่ศตวรรษที่ 19 โดยในตำราอาหารฝรั่งเศสเล่มหนึ่งมีสูตรของทาร์ทาร์ซอสเขียนอยู่ในนั้น ซึ่งเป็นสูตรที่สืบทอดมาจากชาวกรีกและชาวโรมันโบราณ แต่เดิมทีสูตรนี้ไม่มีชื่อที่ชัดเจน ในภายหลังชาวฝรั่งเศสจึงเรียกซอสชนิดนี้ว่า ทาร์ทาร์
ว่ากันว่าชื่อของซอสชนิดนี้ถูกตั้งชื่อตามชาวตาร์ตาร์ (Tartar) ซึ่งเป็นกลุ่มคนเร่ร่อนที่มาจากรัสเซียตะวันตกและตุรกี ในตำนานเล่าว่าคนกลุ่มนี้มักจะทานเนื้อดิบหั่นหยาบ ๆ เพื่อให้ได้โปรตีนที่เหนียวนุ่มอร่อยยิ่งขึ้น ส่วนอีกประเด็นหนึ่งก็ว่ากันว่าทาร์ทาร์ในภาษาในฝรั่งเศสหมายถึงอาหารดิบ จึงนำมาใช้เป็นชื่อซอสเพราะทาร์ทาร์เป็นซอสที่สามารถนำวัตถุดิบต่าง ๆ มาปรุงรสแบบสด ๆ ได้เลย โดยไม่ต้องผ่านกระบวนการทำอาหารที่ยุ่งยาก
วิวัฒนาการของทาร์ทาร์ซอส: เมื่อมายองเนสเข้ามามีบทบาท
อย่างไรก็ตามทาร์ทาร์ซอสสูตรแรกที่ปรากฏอยู่ในตำราอาหารฝรั่งเศสยังไม่มีส่วนผสมที่เป็นมายองเนส จนกระทั่งศตวรรษที่ 19 ที่ชาวฝรั่งเศสรู้จักทาร์ทาร์ซอสครั้งแรก พวกเขาก็นำมาดัดแปลงเป็นสูตรใหม่ เริ่มนำมายองเนสมาเป็นวัตถุดิบหลักและเพิ่มส่วนผสม เช่น ผักดอง เคเปอร์ หัวหอม และสมุนไพร เพื่อให้มีรสชาติที่สดชื่นและกลิ่นที่ซับซ้อน จนกลายมาเป็นทาร์ทาร์ซอสที่มีความทันสมัยมากขึ้น ซึ่งสูตรที่มีความทันสมัยนี้ได้รับความนิยมไปทั่วยุโรปและแพร่ขยายไปยังอเมริกาผ่านผู้อพยพชาวยุโรป
ความหลากหลายของทาร์ทาร์ซอสในแต่ละภูมิภาค
เนื่องจากทาร์ทาร์ซอสได้รับความนิยมไปทั่วโลก สูตรจึงมีการเปลี่ยนแปลงไปตามภูมิภาค โดยแต่ละวัฒนธรรมจะเพิ่มสัมผัสที่เป็นเอกลักษณ์ของตนเองลงไป เช่นในสหราชอาณาจักร ทาร์ทาร์ซอสมักประกอบไปด้วยส่วนผสมอย่างเช่น แตงกวา น้ำมะนาว และมัสตาร์ด นิยมเสิร์ฟมาพร้อมกับอาหารทอดอย่าง Fish & Chips และ เฟรนช์ฟรายส์
ส่วนในสหรัฐอเมริกาทาร์ทาร์ซอสนิยมทานเป็นเครื่องเคียงสำหรับอาหารทะเล เช่น ปลาทอด กุ้งทอด และทอดมันปู แต่ทาร์ทาร์ซอสเวอร์ชั่นอเมริกันมักจะใส่ส่วนผสม เช่น ผักชีฝรั่ง น้ำเลมอน และพริกฮาลาเปญโญ่ลงไป เพื่อเพิ่มความเผ็ดร้อนและสดชื่น
ทาร์ทาร์ซอสในปัจจุบัน: นวัตกรรมรสชาติที่ไร้ขีดจำกัด
ตลอดหลายปีที่ผ่านมาทาร์ทาร์ซอสยังคงเป็นส่วนผสมที่ได้รับความนิยมอย่างแพร่หลายทั่วโลก โดยพ่อครัวและแม่ครัวต่างก็ทดลองทำทาร์ทาร์ซอสที่มีรสชาติแปลกใหม่มากขึ้นเรื่อย ๆ ดังนั้นในปัจจุบันนี้จึงเห็นทาร์ทาร์ซอสรูปแบบใหม่เกิดขึ้นมากมาย เช่น ทาร์ทาร์ซอสที่มีส่วนผสมของเคเปอร์ ฮอสแรดิช พริกฮาลาเปญโญ หรือแม้แต่ผลไม้อย่างมะม่วงและสับปะรดก็ถูกนำมาเป็นวัตถุดิบในทาร์ทาร์ซอสด้วยเช่นกัน เพื่อเพิ่มความทันสมัยและความหลากหลายในแง่ของรสชาติ
