ศิลปะการแต่งจานอาหาร
ในโลกแห่งการทำอาหาร รสชาติ ไม่ได้เป็นเพียงประสาทสัมผัสเดียวที่มีบทบาทสำคัญ แต่ยังมีความงามที่ถูกแต่งแต้มลงไปบนจานเป็นอีกหนึ่งประสาทสัมผัสที่ดึงดูดสายตา โดยเชฟได้ใช้เทคนิคต่างๆ ในการจัดจาน เพื่อยกระดับอาหารของพวกเขาให้กลายเป็นงานศิลปะที่ไม่เพียงแต่ดึงดูดต่อมรับรสเท่านั้น แต่ยังสร้างความประทับใจเมื่อแรกเห็นอีกด้วย
ประวัติศาสตร์และปรัชญาของศิลปะการตกแต่งจาน
ศิลปะการตกแต่งจานถือเป็นเทคนิคที่มีมานาน โดยมีต้นกำเนิดในราชสำนักฝรั่งเศสในช่วงศตวรรษที่ 16 เมื่อพระเจ้าหลุยส์ที่ 14 ได้สอนให้เชฟนำเสนออาหารด้วยวิธีที่หรูหราที่สุดเท่าที่จะเป็นไปได้ และตั้งแต่นั้นเป็นต้นมา เป้าหมายของการทำอาหารก็คือการสร้างสรรค์ที่สวยงามและมีรสชาติที่ถูกปาก
การผสมผสานระหว่างศาสตร์การทำอาหารและสุนทรียภาพทางศิลปะทำให้เกิดขอบเขตการนำเสนออาหารที่น่าหลงใหล ดังสุภาษิตที่ว่า You eat with your eyes first (คุณกินด้วยตาของคุณก่อน) กล่าวก็คือ ทันทีที่จานอาหารถูกนำเสนออย่างสวยงามตรงหน้าของเรา สายตาเป็นประสาทสัมผัสแรกที่เรามองเห็น ดังนั้นจึงปฏิเสธไม่ได้เลยว่าความงามที่อยู่บนจานส่งผลต่อความอยากอาหารของเรา
เทรนด์การแต่งจานที่เข้าถึงง่ายและสร้างสรรค์
อย่างไรก็ตาม การนำเสนออาหารที่สวยงามไม่ได้จำกัดอยู่เฉพาะในร้านอาหารระดับไฮเอนด์เท่านั้น เนื่องจากใครๆ ก็สามารถสร้างสรรค์อาหารที่ดึงดูดสายตาได้ด้วยเคล็ดลับง่ายๆ ซึ่งปัจจุบันก็มีตัวอย่างให้เห็นอยู่มากมายตามช่องทางโซเชียลมีเดียไม่ว่าจะเป็นใน Instagram หรือ Pinterest ที่เป็นแรงบันดาลใจให้ผู้คนทั่วไปหันมาใส่ใจการจัดจานมากขึ้น
ทุกวันนี้เทรนด์การแต่งจานที่สวยงามมีการพัฒนาไปอย่างมาก เหล่าพ่อครัวแม่ครัวต่างก็ค้นหาเทคนิคต่างๆ มาใช้ ไม่ว่าจะเป็นเรื่องของสีสันที่จัดจ้าน รูปทรงที่แปลกตา และส่วนผสมใหม่ๆ เช่น ดอกไม้กินได้ สมุนไพรที่แปลกใหม่ หรือแม้แต่ทองคำเปลว เพราะเมื่อไหร่ก็ตามที่ได้ลงมือทำอาหาร พวกเขาก็จะจัดจานอย่างสวยงาม เพื่อเก็บไว้ดูเป็นความภาคภูมิใจ หรือแม้แต่โพสต์ลงบนโซเชียลมีเดียให้ผู้อื่นได้ติดตามและชื่นชมผลงาน
เคล็ดลับในการยกระดับอาหารด้วยการจัดจานที่สวยงาม
การจัดจานอาหารให้สวยงามเป็นทักษะที่สามารถฝึกฝนได้ และมีหลักการง่ายๆ ที่ใครก็ทำตามได้
- การเลือกจาน: เคล็ดลับการจัดจานที่สวยงาม โดยปกติแล้วมักจะเริ่มที่การเลือกจานก่อน ซึ่งเราต้องดูตั้งแต่ขนาด สี รูปทรง และความเหมาะสมในการนำมาใส่อาหาร เพราะเมื่อนำอาหารมาจัดลงจานแล้ว ขนาดของจานต้องลงตัวพอดีกับอาหาร ไม่ใหญ่เกินไปจนทำให้อาหารในจานนั้นดูน้อย หรือ ไม่เล็กเกินไปจนทำให้อาหารดูแน่น และโทนสีของจานก็ไม่ควรขัดแย้งกับวัตถุดิบมากจนเกินไป ควรเป็นสีที่ช่วยขับเน้นอาหารให้โดดเด่น
- การใช้สี: การใช้สีสามารถเพิ่มความน่ารับประทานให้กับอาหารได้เกือบ 100% อีกทั้งยังเป็นการสร้างจุดเด่นให้กับอาหารในแต่ละจานอีกด้วย หากใครไม่มีความรู้เกี่ยวกับการใช้สีมาก่อน ตามหลักการทำอาหารเบื้องต้นเชฟหลายท่านจะแนะนำให้ใช้สีสันแบบคู่ตรงข้าม หรือ Contrast ในการจัดจาน เช่น แดงกับเขียว ส้มกับน้ำเงิน ฯลฯ เพื่อสร้างความน่าสนใจและดึงดูดสายตา
- การแบ่งพื้นที่ (Space): การแบ่งพื้นที่ในจานก็เช่นกัน เรามักจะเห็นการจัดจานโดยมีอาหารกระจุกตัวอยู่ตรงกลาง หรือครึ่งจาน ทั้งนี้ก็เพื่อสร้าง "พื้นที่ว่าง (Negative Space)" ในจาน เพื่อให้อาหารเด่นชัดขึ้น และเป็นมิตรกับการมองเห็น สายตาเราจะโฟกัสไปที่จุดเดียว โดยที่รอบๆ จานไม่มีอะไรมากวน ทำให้จานดูสะอาดตาและอาหารดูน่ารับประทานยิ่งขึ้น
อย่างไรก็ตาม เทคนิคชั้นสูงในการจัดจานอาจต้องใช้อุปกรณ์เฉพาะที่การเข้าครัวในบ้านอย่างเราๆ อาจจะทำไม่ได้ ริมปิงได้ไปเจอคลิปวิดีโอ ที่แสดงการจัดจานอย่างสวยงาม และไม่ยุ่งยากจนเกินไปมาฝากค่ะ (ในบทความจริงสามารถแทรกวิดีโอได้)